«Այբ» դպրոցի 10-ամյակի միջոցառումների շրջանակում կազմակերպված վեբինարների շարքի երրորդ վեբինարը վարեցի ես՝ «Այբ» դպրոցի ֆրանսերենի ուսուցիչ Էվրիկա Երիցյանս։ Խոսեցի այն մասին, թե ինչպես տեսաձայնային նյութերը կիրառել օտար լեզվի դասընթացում, և ինչպես են այդ նյութերը նպաստում օտար լեզվի ուսումնառությանը։
Ստորև ներկայացնում եմ վեբինարի սեղմ նկարագիրը։
ՏԵսաձայնային նյութեր, դրանց տեսակները
Մանկավարժական տեսանյութեր։ Մշակված են հատուկ մանկավարժական նպատակներով և ունեն հստակ ծրագրային նպատակ։
Authentique։ Մանկավարժական բնույթ չունեն, բայց կարող են ծառայել օտար լեզվի դասընթացին։ Կարող են ունենալ նաև մշակութային ուժեղ տարր, քանի որ կարող են լինել հենց ֆրանսիացու որևէ ռեպորտաժ։
Տեսաձայնային նյութերի ընտրության սկզբունքները
- Տեսաձայնային նյութերը պետք է ուղիղ կապ ունենան օրվա դասի հետ. դրանք չպետք է լինեն սոսկ զվարճանքի միջոց։
- Տեսաձայնային նյութերի ընտրությունը կախված է ուսումնասիրվող նյութից. Եթե շեշտը դրված է որևէ քերականական կետի վրա, ապա պետք է ուշադրություն դարձնել, որ նյութում ավելի շատ հանդիպի այդ քերականական ձևի կիրառումը, իսկ եթե շեշտը դրված է մշակութային կողմի վրա, ապա քերականությունը կարելի է որոշակիորեն անտեսել։
- Տեսաձայնային նյութերը պետք է ընտրվեն ուսումնական ծրագիրը հարստացնելու նպատակով։
- Պետք է համապատասխանեն աշակերտների թե լեզվական մակարդակին, թե տարիքային հետաքրքրություններին: Նյութերում կիրառվող լեզուն պետք է ուսուցիչը նախապես ստուգի։
- Տեսաձայնային նյութերն առանձին թեմա չեն ներկայացնում, այլ անհրաժեշտություն են օտար լեզվի դասընթացում։
Տեսաձայնային նյութերի կիրառման ձևերը և նպատակները
Ինչպես կարող է տեսաձայնային նյութը կիրառվել օտար լեզվի դասընթացում
Ինչպես նշեցի, կախված լեզվի մակարդակից՝ կարող ենք կիրառել տարբեր նյութեր։
A1-A2՝ սկսնակ մակարդակի դեպքում շատ լավ աշխատում են այնպիսի տեսանյութերը, որոնցից հետո աշակերտը պետք է կարողանա պատասխանել հարցաշարին։ Օրինակ՝ A2 մակարդակում ապառնի ժամանակաձևը բացատրելիս կարելի է ոչ թե ներկայացնել բուն քերականական կառույցը և հետո՝ օրինակներ, այլ վերջավորությունները ներկայացնելուց հետո դիտել այս տեսանյութը․
Մինչ տեսանյութը դիտելը աշակերտին բաժանում ենք այս հարցաթերթիկը, որտեղ նշված է, թե ով ինչ էր ցանկանում դառնալ: Տեսանյութը դիտելու ընթացքում կամ մեկ-երկու անգամ դիտելուց հետո աշակերտները պատասխանում են հարցաթերթիկի հարցերին: Այնուհետև կիրառելով future simple ժամանակաձևը՝ նրանցից յուրաքանչյուրը մեկ նախադասությամբ ասում է իր նախընտրած մասնագիտությունը՝ սկսելով հետևյալ նախադասությամբ. «Ապագայում ես կուզենայի դառնալ…»։
A2-B1 մակարդակ․ authentique նյութերի ստեղծումը հենց աշակերտների կողմից
Ուզում եմ ներկայացնել մեկ օրինակ «Այբ» դպրոցի ֆրանսերենի դասից։ Դասի թեման էր «Բնակարան, որ ցանկանում եմ վարձել», որի վերաբերյալ աշակերտները տեսանյութ են դիտել, ուսումնասիրել տան բառապաշարը, այնուհետև իրենք են տեսանյութ ստեղծել, որտեղ պիտի կարողանային բանավոր խոսքի միջոցով կիրառել նոր սովորած նյութը։ Կարող եք դիտել 11-րդ դասարանի աշակերտներ Մերի Շուշանյանի, Կարինե Ավալյանի և Աննա Գրիգորյանի պատրաստած տեսանյութերը։ Դասն ուներ մի քանի նպատակ՝
- կիրառել նոր ուսումնասիրած նյութի բառապաշարը և քերականական ձևերը,
- ընդօրինակել հնչյունների ճիշտ արտաբերումը,
- ծանոթանալ հեռախոսային խոսակցության ֆրանսիական մշակույթին։
B1-B2 մակարդակ, երբ աշակերտը կարողանում է հասկանալ տեսանյութի հիմնական մասը
Առաջարկում եմ մի հետաքրքիր տեսանյութ։ Դրանում ներկայացված է կնոջ ինը կերպար, երբ միևնույն խնդրանքը կինը ձևակերպում է տարբեր բառապաշարով և տարբեր վերաբերմունքով։ Դասի թեման էր «Մարդ, բնավորություն»։ Դասի նպատակն է
- կարողանալ կիրառել «Մարդ, բնավորություն» թեմայի բառապաշարը,
- ուսումնասիրել ֆրանսիական մշակույթի քաղաքավարական արտահայտությունները,
- սովորել հրաման, խնդրանք արտահայտող քերականական ձևերը։
Հղումը՝ այստեղ։
Տեսանյութը դիտելուց հետո աշակերտները ծավալեցին բուռն քննարկում, թե որ կերպարին ինչ ածական կհամապատասխանեցնեին․ արդյո՞ք կինը ղեկավար էր, պերֆեկցիոնիստ, պայքարող, մարդասեր, ռոմանտիկ և այլն։
Այս տեսանյութի ընտրությունը չի ծառայում միայն բուն լեզվի բառապաշարի կամ քերականական ձևերի ուսումնասիրմանը, այլև հնարավորություն է ընձեռում աշակերտին զարգացնելու բանավոր խոսքը, քանի որ աշակերտները կարող են չկիսել միմյանց կարծիքը։ Միևնույն կերպարին մեկ աշակերտ վերագրեց ՂԵԿԱՎԱՐ ածականը, իսկ մյուսը՝ ՊԱՅՔԱՐՈՂ։ Այսպիսով նրանք կարողացան արտահայտել և փաստարկել իրենց կարծիքը, համաձայնել կամ մերժել այլ տեսանկյուն։
Տեսաձայնային նյութերի կիրառումը, եթե դպրոցը չունի համապատասխան հնարավորություններ
Այս դեպքում կարելի է հղումներն ուղարկել աշակերտներին որպես առաջադրանք՝ բացատրելով, թե ինչ է նրանցից պահանջվում։ Տնային առաջադրանքն անելուց հետո՝ հաջորդ դասին, քննարկում են դասարանում, օրինակ, թե ինչ տեսան տեսանյութում, ովքեր էին գործող անձինք։ Այնուհետեւ աշակերտներին բաժանում ենք հարցաշարեր, որոնք ներառում են տեսանյութի վերաբերյալ հարցեր։
Վեբինարի սահիկաշարն՝ այստեղ։
Կիսվել